Raty równe to system spłaty kredytu, w którym każda rata jest takiej samej wysokości (przy założeniu stałego oprocentowania). Raty równe są także nazywane ratami annuitetowymi.
Kredytobiorcy zaciągając kredyty lub pożyczki (niezależnie czy np. gotówkowe czy hipoteczne) mogą wybrać system spłaty rat - raty równe bądź raty malejące. Te pierwsze banki wyliczają na podstawie specjalnego wzoru, polegają one na tym, iż każda rata ma tę samą wysokość, a zmienia się wyłącznie proporcja jej części kapitałowej i odsetkowej. Na początki odsetki stanowią nawet 75-80 proc. raty równej, ale z każdą kolejną spłacane jest coraz więcej kapitału a coraz mniej odsetek.
Uwaga - w systemie rat równych wszystkie raty są jednakowej wysokości wyłącznie przy założeniu stałej stopy oprocentowania kredytu. Gdy oprocentowanie kredytu się zmienia (banki oprocentowanie zmienne stosują m.in. przy kredytach hipotecznych), spada lub rośnie także wysokość raty.
Kredytobiorcy obok rat równych mają do wyboru także raty malejące. Ich wysokość z każdym kolejnym miesiącem spada, niemniej przez ok. 1/3 okresu spłaty są wyższe od rat równych, a w pierwszych miesiącach spłaty różnica może sięgać kilkuset złotych. Z tego powodu częściej wybierane przez kredytobiorców są raty równe - jako że początkowo są niższe, lepiej wpływają na zdolność kredytową.
Jak wspomniano, raty równe na początku okresu spłaty są niższe od rat równych, ale potem sytuacja się zmienia. Przykładowo, w przypadku kredytu na 25 lat na 200 tys. zł o oprocentowaniu 6 proc. w skali roku, raty równe będą miały wysokość 1 288,60 zł, zaś raty malejące od 1 666,67 zł na początku do 670 zł na koniec okresu spłaty. Co bardzo istotne, wybór rat równych oznacza konieczność uiszczenia większej kwoty odsetek w całym okresie spłaty. W przyjętych przykładzie w ramach rat równych łącznie zapłaci się bankowi ok. 186,5 tys. zł odsetek, tymczasem wybierając raty malejące bank zarobiłby 150,5 tys. zł.