Nominalna stopa procentowa to stawka określająca oprocentowanie lokaty czy kredytu lub pożyczki. Bezpośrednio na jej podstawie obliczany jest poziom odsetek od kredytu (wynagrodzenie kredytodawcy) albo lokaty (zysk deponenta).
Nominalna stopa procentowa lokaty to po prostu oprocentowanie depozytu. Wskazuje kwotę odsetek, która w skali roku zarobiłby deponent. Przykładowo, jeśli nominalna stopa procentowa lokaty rocznej wynosi 5 proc., to w skali roku deponent zarobi 5 zł od każdych ulokowanych 100 zł. Oczywiście dla lokat na krótsze okresy odsetki są proporcjonalnie niższe, np. 2,50 zł od 100 zł w przypadku lokaty na pół roku na 5 proc. w skali roku.
Wyliczając odsetki należy jednak pamiętać o uwzględnieniu 19-procentowego podatku od zysków kapitałowych. Innymi słowy, na lokacie rocznej na 5 proc. w skali roku, z każdych 5 zł odsetek zarobionych na 100 zł, do deponenta trafi jedynie 4,05 zł (tyle zarobi netto, "na rękę"). Banki prezentując oprocentowanie lokaty stosują nominalną stopę procentową w ujęciu brutto. Żeby dowiedzieć się, ile rzeczywiście trafi do kieszeni deponenta, należy wyliczyć 81 proc. stopy nominalnej.
W materiałach analitycznych rozróżnia się także realną stopę procentową lokaty. Wskazuje ona poziom zyskowności danej lokaty z uwzględnieniem inflacji.
Nominalna stopa procentowa kredytu czy pożyczki to stawka, na podstawie której wyliczana jest wysokość należnych kredytodawcy odsetek, i wartość rat. Jej maksymalny poziom w świetle kodeksu cywilnego nie może przekraczać czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Nominalna stopa procentowa podawana jest jako określona wartość procentowa (np. 15 proc.), albo jako suma rynkowej stopy procentowej i marży banku (np. WIBOR 3M + 2 p. proc.). Pierwszy sposób spotykany jest m.in. w przypadku pożyczek gotówkowych, drugi - przy kredytach hipotecznych.
Oprocentowanie nominalne kredytu wpływa wyłącznie na wysokość odsetek. Kredytobiorca jest zwykle jednak obarczany także innymi kosztami kredytowymi, np. prowizją za udzielenie finansowania czy składkami wymaganego ubezpieczenia. Banki prawem są zobowiązane do wyliczania stopy przedstawiającej całkowite koszty kredytu w skali roku, jest ona ona określana jako rzeczywista stopa procentowa kredytu.