Konta oszczędnościowe

Konto oszczędnościowe to oprocentowany rachunek bankowy, łączący cechy konta osobistego i lokaty.

Jest samodzielnym produktem depozytowym, co oznacza, że do jego funkcjonowania nie jest niezbędne powiązanie go z innym produktem finansowym. Banki mogą jednak oferować wybrane rachunki oszczędnościowe pod dodatkowymi warunkami, np. uzależniając ich otwarcie od posiadania lub założenia przez klienta konta osobistego.

Podobnie jak na lokacie od pieniędzy zdeponowanych na rachunku oszczędnościowym bank, zgodnie z obowiązującym aktualnie oprocentowaniem, codziennie nalicza odsetki.

Te dopisywane są do kapitału trzymanego na koncie w stałych okresach, wnikających z umowy – najczęściej co miesiąc. Mniej popularne są konta z kapitalizacją odsetek o innej częstotliwości (dziennej, kwartalnej).

Podobnie jak w przypadku konta osobistego (rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego, w skrócie: ROR) na konto oszczędnościowe możemy w dowolnej chwili wpłacać lub wypłacać z niego pieniądze, w dowolnej ilości. Nie zawsze będzie to jednak darmowe.

Najczęściej banki umożliwiają podjęcie z konta oszczędności bez opłat tylko raz w miesiącu. Kolejne wypłaty bywają obciążone kilkuzłotową prowizją.

Choć nic nie stoi na przeszkodzie, by banki mogły pobierać prowizję również od wpłat na rachunek oszczędnościowy, te są zwolnione z prowizji – bez limitu.

Zależnie od banku klient może zetknąć się z różnymi ograniczeniami dotyczącymi metod powiększania lub zmniejszania salda rachunku oszczędnościowego. Wpłat i wypłat można dokonywać gotówką, wpłacając ją bezpośrednio w oddziale banku czy wpłatomacie, lub bezgotówkowo. W przypadku przelewów nie wszystkie okażą się jednak skuteczne. Zasilać lub pomniejszać rachunek tym sposobem można np.:

• tylko z rachunku osobistego w tym samym banku (żeby zasilić konto oszczędnościowe, można przelać na nie tylko te środki, które mamy lub wpłacimy najpierw na ROR w tym banku),
• tylko za pośrednictwem powiązanego rachunku osobistego z innego banku, niezależnie od tego, przez który bank jest on prowadzony (ale nie może to być dowolne konto – jedynie to, które zostało wskazane przez klienta w umowie rachunku oszczędnościowego; konto powiązane można zmieniać w trakcie trwania umowy w sposób i na zasadach obowiązujących w danym banku),
• przelewając pieniądze z róznych kont w dowolnych bankach (akceptowane będą przelewy z naszych ROR-ów lub wysyłane przez inne osoby; z takiego rachunku będziemy mogli wykonać przelew na dowolne konto i w dowolnym celu, np. opłacić rachunek za prąd, zakup na aukcji internetowej, wysłać pieniądze rodzinie).

Oprocentowanie standardowych kont oszczędnościowych jest niższe niż w przypadku lokat, ale to nie znaczy, że lokata będzie w każdym przypadku lepszym wyborem dla osoby, która chce bezpiecznie pomnażać swoje oszczędności.

Mniej atrakcyjne oprocentowanie to cena wygody i elastyczności w zarządzaniu pieniędzmi, jakie zapewnia rachunek oszczędnościowy. Podczas gdy wpłacając środki na lokatę, zamrażamy je na określony czas, oprocentowane konto daje nieustanny dostęp do gotówki.

Choć w każdej chwili możemy zerwać lokatę, to często będzie to okupione utratą części bądź całości zysku. Wypłacając pieniądze z konta oszczędnościowego, bank zawsze wypłaci nam wszystkie odsetki naliczone za każdy dzień, w którym środki przebywały na rachunku. Nasz zysk zostanie jednak udostępniony dopiero po zakończeniu okresu rozliczeniowego.

Kapitalizacja odsetek w przypadku standardowej lokaty następuje jednorazowo, z końcem trwania umowy. Jeśli wybierzemy konto oszczędnościowe z kapitalizacją miesięczną, wypracowane dotychczas odsetki będą regularnie powiększać zdeponowany wcześniej kapitał. W kolejnym miesiącu oprocentowana będzie więc wyższa kwota niż ta, którą pierwotnie wpłaciliśmy, a my zyskamy więcej – dzięki mechanizmowi procentu składanego (odsetki od odsetek).

Każda lokata to dodatkowy obowiązek. Zawierając ją, musimy poświęcić czas na formalności, a te wiążą się z obszerną dokumentacją – nawet w przypadku lokat internetowych. Nowa lokata to nowy rachunek do wpłaty pieniędzy i konieczność pamiętania o terminach zakończenia poszczególnych umów. Warto jednak podkreślić, że wiele banków umożliwia korzystanie z opcji automatycznego odnawiania lokaty na ten sam okres, choć niekoniecznie na tych samych warunkach. Konto oszczędnościowe to z kolei jedna umowa. Po jej podpisaniu można korzystać lub nie korzystać z rachunku przez dowolny czas. Będzie otwarty do momentu zamknięcia go na nasze życzenie.

Jeśli decydującą rolę w procesie wyboru między lokatą a kontem oszczędnościowym będzie pełnił zysk, zazwyczaj to lokata okaże się korzystniejszym produktem. Odwrotnie, jeżeli bardziej niż na wysokości oprocentowania zależy nam na stałym dostępie do pieniędzy, bez utraty odsetek i do tego z możliwością częstego dopłacania nawet niższych kwot, by nie leżały na nieoprocentowanym rachunku osobistym.

Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by korzystać z lokat i kont oszczędnościowych jednocześnie: oba produkty się uzupełniają. Najlepiej, gdy posiadany kapitał podzielimy i tę część, której na pewno nie będziemy potrzebować w najbliższym czasie, złożymy na lokatę, a resztę zdeponujemy na oprocentowanym rachunku, mając pieniądze pod rękę.

Choć, jak zostało stwierdzone wcześniej, przeciętne konto oszczędnościowe przynosi zysk niższy niż lokata, to banki oferują wiele promocji, w ramach których oprocentowanie promocyjnego rachunku oszczędnościowego może przewyższać najlepsze lokaty.

By skorzystać z preferencyjnych warunków, trzeba jednak spełnić odpowiednie wymagania. Najwięcej promocyjnych ofert dostępnych jest dla nowych klientów lub umożliwia uzyskanie wyższych odsetek przez osoby, które wpłacą do banku nowe środki.

Mało kiedy wystarczy uzyskać sam status nowego klienta, żeby zakwalifikować się do udziału w promocji konta oszczędnościowego. Zazwyczaj należy do tego założyć konto osobiste w tym banku, a niekiedy nawet zasilać je regularnie wpływami dochodów. W zamian świeżo pozyskany klient może liczyć na przywilej korzystania z wyższego oprocentowania przez określony czas, zwykle 3-6 miesięcy.

Nowym klientem niekoniecznie musi być osoba, która nigdy wcześniej nie korzystała z produktów lub usług danego banku. Status ten wiele instytucji przyznaje również osobom, którym wcześniej świadczyły usługi finansowe, ale ich współpraca została zakończona pewien czas temu. W ten sposób, nie posiadając w wybranym banku żadnych produktów od roku czy dwóch, możemy zyskać prawo do udziału w promocji.

Uwaga! Jeśli masz otwarty rachunek osobisty w danym banku, to nawet jeżeli nie korzystasz z niego od wielu lat, ciągle pozostajesz klientem tego banku.

Okres przerwy uprawniającej do uzyskania statusu nowego klienta jest liczony od chwili zamknięcia wszystkich umów lub umów typu określonego w regulaminie promocji (np. o rachunki depozytowe) z danym bankiem.

Dzięki promocji na nowe środki, część naszego kapitału może być oprocentowana wyżej. W regulaminie promocji bank określa, jak należy rozumieć definicję nowych środków, a jest nimi nadwyżka ponad saldo oszczędności depozytowych klienta, odczytane na zakończenie wskazanego przez bank dnia.

Podkreślić należy, że w przypadku salda odniesienia zawsze chodzi o łączne saldo rachunków depozytowych klienta: kont oszczędnościowych, rachunków osobistych, lokat, czyli nie wliczają się salda rachunków kredytowych (z tym wykorzystanych limitów w kontach, kredytów odnawialnych i sald debetowych).

Przykład: W dniu 25 czerwca Jan posiadał 5 000 zł na koncie osobistym, 0 zł na koncie oszczędnościowym i 10 000 zł na lokacie. Łącznie na jego rachunkach depozytowych w Banku X w tym dniu leżało 15 000 zł. Rano 26 czerwca na jego ROR wpłynęło 3 000 zł (łączne saldo rachunków depozytowych wzrosło do 18 000 zł), ale jeszcze tego samego dnia Jan przelał wszystkie środki z ROR-u na rachunek w innym banku. Na koniec dnia łączne saldo jego rachunków w Banku X wyniosło 10 000 zł. 27 czerwca Jan przystąpił do promocji na nowe środki, przelewając na konto oszczędnościowe Banku X 10 000 zł. Łączne saldo depozytowe jego zaangażowania w Banku X wzrosło do 20 000 zł (konto oszczędnościowe + lokata).

Jeśli dniem odniesienia przy wyliczaniu nowych środków dla danego klienta uznamy 26 czerwca danego roku, to jako nowe środki bank potraktuje różnicę między saldem z zakończenia tego dnia (10 000 zł) a saldem z dnia, w którym klient skorzystał z promocji (20 000 zł). Różnica, czyli 10 000 zł, będzie podlegać podwyższonemu oprocentowaniu.