Słownik finansowy: I
Dostępne hasła

Inflacja - słownik finansowy

Inflacja

Inflacja to proces trwałego wzrostu cen w gospodarce. Poziom inflacji wyraża się procentowo, wyliczając o ile wzrosła ceny danego koszyka dóbr w badanym okresie. Przykładowo, jeśli w styczniu danego roku inflacja wyniosła 2 proc. rok do roku, to oznacza to, że przez rok cena danych produktów wzrosła o 2 proc.

Miary i rodzaje inflacji

Najpopularniejszą w Polsce i na świecie miarą inflacji jest stopa CPI (Consumer Price Index) - czyli indeks cen dóbr i usług konsumpcyjnych. Przy jej wyliczaniu bierze się pod uwagę zmianę cen produktów i usług w tzw. statystycznym koszyku dóbr dla gospodarstwa domowego (który ma być reprezentatywny dla sytuacji w całej gospodarce). Jest średnią zmiany cen określonych dóbr ważoną udziałem w łącznych wydatkach konsumentów. Podobną stopą inflacji, ale dla cen produkcji przemysłowej, jest wskaźnik PPI.

Zasadniczo wyróżnia się cztery rodzaje inflacji ze względu na nasilenie zjawiska (wysokość stopy inflacji): inflację pełzającą (do ok. 5 proc. rok do roku), kroczącą (ok. 5 - 15 proc. rok do roku), galopującą (kilkadziesiąt procent rok do roku) i hiperinflację (zwykle ponad 100 proc. rok do roku).

Cel inflacyjny

Bank centralny każdego państwa (czy regionu, np. strefy euro) określa cel inflacyjny, w którym, dzięki stosowaniu narzędziami polityki pieniężnej, stara się utrzymać poziom inflacji. W Polsce cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego wynosi 2,5 proc. z możliwością odchylenia do 1 p. proc. w górę lub w dół.

Podstawowym działaniem mającym na celu regulowanie inflacji jest zmiana stóp procentowych. Ogólnie, przy niskiej inflacji (oznaka słabej koniunktury) obniża się stopy procentowe, natomiast wzrost stóp procentowych ma spowodować spadek zbyt wysokiej inflacji.

Czy inflacja jest dobra?

Oczywiście ciągły wzrost cen dóbr i usług trudno nazwać zjawiskiem pożądanym przez konsumentów. Inflacja nazywana jest ukrytym podatkiem, który uderza w najbiedniejszych. Niemniej jednak inflacja na niewielkim poziomie nie wyrządza wielkich szkód. Zjawisko odwrotne do inflacji, czyli deflacja, to potężny cios dla kraju i bardzo poważny problem z walką ze stagnacją.