Ostatnio dużo się mówi o kredytach hipotecznych we franku szwajcarskim. Wiele osób z zapartym tchem śledzi rosnący kurs walutowy, który to w bezpośredni sposób przekłada się na wysokość rat kredytów udzielonych w tej właśnie walucie. A co z kredytobiorcami posiadającymi kredyty w złotych? Ich doświadcza WIBOR - z reguły ten z dopiskiem 3M. Ale w jaki sposób, ten parametr wpływa na wysokość raty kredytu?
Czym jest WIBOR 3M i jak jest liczony?
Zgodnie z ogólnie przyjętą definicją, jest to średnia stopa procentowa, po jakiej największe banki w Polsce są skłonne innym bankom udzielić pożyczki w złotych na ustalony okres. WIBOR3m jest ustalany w każdy dzień roboczy i podawany do publicznej wiadomości.
Banki, ustalając wysokość konkretnej miesięcznej raty posługują się ogólnym wzorem: WIBOR 3M + marża, jednakże do wyznaczenia wskaźnika WIBOR3M stosują różną metodologię. Dla przykładu PKO BP ustala wartość WIBOR3M raz na 3 miesiące, zaś metoda działania bankowców w tym względzie jest prosta: odczytanie stawki WIBOR 3M sprzed 2 dni przed rozpoczęciem nadchodzącego kwartału. Z kolei Kredyt Bank dokonuje zmiany oprocentowania w okresach trzymiesięcznych, w dniu płatności raty kredytowej i jako stawkę odniesienia przyjmuje WIBOR 3M z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania zmiany.
Jeśli WIBOR3M utrzymuje się w trendzie spadkowym, to z punktu widzenia klienta atrakcyjniejszy jest taki algorytm, który uśrednia wartości tego wskaźnika, z możliwie najkrótszego okresu poprzedzającego dzień wyliczenia np. z ostatnich 10-14 dni. W przypadku trendu wzrostowego (a taki obserwowany jest od pewnego czasu), korzystniejszym będzie taki sposób wyliczenia, który obejmuje jak największą liczbę dni minionego okresu. (np. ostatnie 2-3 miesiące).
WIBOR 3M a wysokość rat kredytowych
Warto jednak zwrócić uwagę na to, jak przedstawia się sytuacja w naszym kraju. W tym roku Rada Polityki Pieniężnej już cztery razy podniosła stopy procentowe - obecnie główna stopa Narodowego Banku Polskiego wynosi 4,5 proc. Zmiany te przełożyły się na wzrost rynkowej stopy procentowej w Polsce. Jeszcze na początku roku stawka trzymiesięcznego WIBOR-u wynosiła niespełna 4 proc. Aktualnie znajduje się ona na najwyższym poziomie od marca 2009 r. Jej wartość dziś (18 sierpnia b. r.) to 4,71 proc.
Sprawdźmy zatem, jak zmiana rynkowej stopy procentowej wpłynęła na obciążenie finansowe kredytobiorców zadłużonych w polskiej walucie. W celu zobrazowania ich sytuacji, dobrze jest posłużyć się kredytem zaciągniętym w styczniu 2008 roku na okres 30 lat. Przekonamy się, ile wynosiła rata na początku bieżącego roku oraz jak kształtuje się obecnie, tj. w połowie sierpnia 2011 r.
Kwota kredytu 300 tys. złotych, okres kredytowania 30 lat zaciągnięty w styczniu 2008 (raty równe).
Wysokość raty a stawka WIBOR | ||
Styczeń 2011 | Sierpień 2011 | |
Stawka WIBOR 3M | 3,95 proc. | 4,71 proc. |
Średnia marża banku w okresie zaciągania kredytu | 1,15 proc. | 1,15 proc |
Wysokość raty | 1 637,62 PLN | 1 769,64 PLN |
Różnica | -132,02 PLN | |
Źródło: porównywarka finansowa Comperia.pl | ||
Widać doskonale, że zawirowania na rynkach finansowych wpływają nie tylko na posiadaczy kredytów walutowych. Dobra koniunktura gospodarcza i presja inflacyjna w naszym kraju wymusiła podwyżki stóp procentowych, a te z kolei przełożyły się na wzrost rynkowej stopy procentowej - która jak wiadomo - jest częścią składową oprocentowania kredytów złotowych. Zmiana ta spowodowała, że rata naszego modelowego kredytu wzrosła o ponad 132 zł. Oznacza to, że o taką kwotę zwiększyło się miesięczne obciążenie finansowe osoby posiadającej takie właśnie zobowiązanie finansowe.
Fakt, że kredyty hipoteczne są zawierane na długi okres czasu, niesie ze sobą spore ryzyko, ponieważ warunki ich spłacania ulegają zmianom w trakcie tego procesu. Rynek finansowy jest nieprzewidywalny i dlatego też mogą pojawić się zdarzenia, które w bezpośredni sposób będą wpływały na wysokość obciążeń finansowych. Ważne jest zatem, aby każdy z nas świadomie podejmował decyzje i zdawał sobie sprawę z nieprzewidywalności systemów finansowych.
Jacek Kasperczyk
Analityk Comperia.pl