Prolongata, w przypadku kredytów i pożyczek, ma dwojakie znaczenie. Terminem tym określa się wydłużenie okresu spłaty zobowiązania, a także czasowe zawieszenie płatności całej raty lub jedynie jej części kapitałowej.
Prolongatą nazywana jest operacja wydłużenia okresu spłaty kredytu. Efektem tego działania jest spadek wysokości raty zobowiązania. Dlatego wydłużenie okresu spłaty jest jednym z rozwiązań rekomendowanych osobom, którym regulowanie rat sprawia problem.
Z drugiej strony, prolongata oznacza także wzrost łącznej kwoty odsetek oddanych kredytodawcy w całym okresie spłaty.
Aby wydłużyć okres kredytowania, należy zawrzeć z bankiem aneks do umowy kredytowej. Często oznacza to dla kredytobiorcy koszt rzędu przynajmniej kilkuset złotych.
Należy także pamiętać, że istnieją pewne zewnętrzne (rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego) jak i wewnętrzne (ustalane przez każdy bank indywidualnie)
uregulowania dotyczące maksymalnej długości kredytu, przede wszystkim hipotecznego. Przykładowo, maksymalny okres spłaty zobowiązania zabezpieczonego hipotecznie nie może przekraczać 35 lat. Ponadto, analizując zdolność kredytową klienta, banki muszą uwzględniać zmianę jego sytuacji finansowej po przejściu na emeryturę. Dodatkowo, banki ustalają limity wieku kredytobiorcy w momencie spłaty ostatniej raty kredytu hipotecznego. Zwykle to 70-75 lat.
Prolongatą kredytu czy pożyczki jest także nazywana operacja zawieszenia płatności danej raty. Rata może być zawieszona w całości (wówczas mówi się zwykle o wakacjach kredytowych), albo nieuregulowana może być tylko jej część kapitałowa, natomiast część odsetkowa musi zostać zapłacona (wtedy jest to tzw. karencja w spłacie). Oba rozwiązania pozwalają na czasowe zmniejszenie obciążeń kredytowych. Zwykle po prolongacie kredytu kolejne raty są podwyższone o nieuregulowaną część, lub wydłużony zostaje okres spłaty.
O chęci skorzystania z prolongaty kredytu w postaci zawieszenia części lub całości raty należy bank odpowiednio wcześniej poinformować. Bywa, ze sprawę można załatwić online. Zwykle, aby skorzystać z zawieszenia raty, trzeba wcześniej przynajmniej przez rok solidnie spłacać kredyt.