O tym jak ważne jest utrzymanie nieposzlakowanej opinii u kredytodawców, przekonał się już niejeden odesłany z kwitkiem klient starający się o kolejny kredyt. Podstawowym „narzędziem”, dzięki któremu kredytobiorca może przekonać się, jak wiarygodnie wygląda w oczach banku, ten zaś może sprawdzić, jak rzetelny był klient w spłacie poprzednich zobowiązań – są raporty Biura Informacji Kredytowej. To tam „przechowywana” jest nasza historia kredytowa.
Sprawdź teraz najlepsze kredyty hipoteczne w naszej porównywarce!
Prawdy i mity
Szykujesz się na „batalię” z bankiem o przyznanie kredytu? Jak dobrze wiadomo, nie z każdym petentem bank przystąpi do poważnych rozmów w tej sprawie. Ostatecznie zaproponuje warunki kredytowania zdecydowanie odbiegające od oczekiwań klienta. Jednak wbrew obiegowym i ironicznym opiniom, instytucje nie wróżą z fusów. Mają zdecydowanie solidniejsze fundamenty, na których budują sobie obraz kredytobiorcy, i szacują jego wiarygodność. To dane z Biura Informacji Kredytowej, które jak na dłoni pokazują historię kredytową klienta, dostarczając m.in. informacji o terminowości ich spłaty. Ważne – nie chodzi tylko o kredyty gotówkowe, samochodowe czy hipoteczne, ale także o wszelkie pożyczki (też w SKOK-ach), a także kartę kredytową czy debet na koncie. Na szczęście i kredytobiorca nie pozostaje bez możliwości sprawdzenia w BIK stanu swoich zobowiązań.
Warto w tym miejscu rozbić jeszcze pewien mit, mówiący o prowadzonej przez BIK rzekomej „czarnej liście” kredytobiorców. Jest zupełnie inaczej - w Biurze Informacji Kredytowej zbierane są wszelkie dane o zobowiązaniach (raz na miesiąc banki przesyłają instytucji tzw. wsady informacyjne, zawierające wszystkie wiadomości o spłatach kredytów klientów). BIK magazynuje zatem nie tylko negatywne informacje - o opóźnieniach w regulowaniu długów. Ba, pozytywne dane stanowią przygniatający odsetek całości zebranych informacji.
Dobrą wiadomością dla tych osób, którym bruździ negatywny zapis w historii kredytowej jest to, że BIK już po wygaśnięciu zobowiązania bez zgody Klienta przechowuje dane tylko przez pewien czas. Dokładnie – maksymalnie przez 5 lat, i to tylko wtedy, gdy spełnione zostaną łącznie warunki o tym, że zwłoka w spłacie wyniosła ponad 60 dni, a 30 dni minęło od poinformowania przez bank klienta o zamiarze przetwarzania danych bez jego zgody.
I jeszcze jedno – warto zadbać o zaznaczenie zgody na przetwarzanie danych przez BIK po wygaśnięciu zobowiązania. Można to zrobić w każdej chwili spłaty kredytu, w placówce banku. Pozwala to na budowanie swojej historii w tej instytucji. Pamiętajmy, że pozytywne informacje o spłacanych zobowiązaniach są lepszą „przepustką” do korzystnych warunków produktu kredytowego niźli historia kredytowa w postaci „białej kartki”.
Więcej o charakterystyce Biura Informacji Kredytowej przeczytasz w naszym artykule pt. Jak bank bada wiarygodność kredytobiorcy?
Informacja ustawowa
Jak już wspomnieliśmy, każda osoba może dowiedzieć się, jak przedstawia się jej historia kredytowa, prosząc o informację BIK. Są 3 rodzaje raportów, które instytucja udostępnia klientom indywidualnym. Pierwszy z nich to informacja ustawowa.
Informacja ustawowa, zwana też raportem STANDARD, udostępniana jest nie częściej niż raz na pół roku. Jej wydanie jest bezpłatne, choć w przypadku zaznaczenia, że chce się ją otrzymać pocztą (a nie odebrać w Biurze Obsługi Klienta BIK-u osobiście), trzeba będzie zapłacić za list polecony. Informacja ustawowa zostanie przygotowana w ciągu miesiąca. Znajdziemy w niej m.in. nasze dane osobowe przetwarzane przez BIK, oraz wykaz wszystkich kredytów (i szczegółowych ich parametrów), zapytań kredytowych i wiadomości o terminowości spłat, wraz ewentualnie np. z saldem zaległości, ich liczbą, liczbą dni opóźnienia. Aby informację ustawową otrzymać, należy złożyć lub przesłać odpowiedni wniosek, dostępny na stronie internetowej BIK lub w siedzibie instytucji. Tam też, po wpisaniu numeru wniosku, można śledzić stan jego realizacji. Nie ma co liczyć na otrzymanie jakiejkolwiek informacji o swojej historii kredytowej telefonicznie – podstawą do ubiegania się o wgląd w nią jest bowiem właśnie wspomniany wniosek pisemny, koniecznie własnoręcznie podpisany.
Raport PLUS
Ten raport jest już płatny – 30 PLN, stanowi niejako „substytut” informacji ustawowej, jeśli od otrzymania poprzedniej nie minęło pół roku. Jest bardzo podobny do niej, zawiera natomiast także część podsumowującą całość zobowiązań. Jego udostępnianie odbywa się identycznie jak w przypadku darmowej informacji ustawowej – wniosek listowny, 30 dni na odpowiedź (nie jest to regulowane żadnym aktem prawnym – BIK „dokłada wszelkich starań”, aby zmieścić się w tym okresie), możliwość śledzenia stanu realizacji wniosku. Ważne tylko, aby do wniosku załączyć dowód wpłaty 30 PLN.
Raport PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej
Raport PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej to nic innego jak zwyczajny raport PLUS (obowiązują te same opisane reguły), rozszerzony o notę podsumowującą wiarygodność kredytobiorcy (punkty od 192 do 631, im więcej tym lepiej), jej interpretację w postaci gwiazdek (od 1 do 5) wraz z komentarzem, jak ten wynik ma się do średniej (około 500 pkt i 4 gwiazdki). Koszt Raportu PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej to 35 PLN. Ważne! - ocena kredytowa od BIK nie ma wpływu na decyzję kredytodawcy, nie jest też tak, że bank notę „wystawioną” przez Biuro Informacji Kredytowej uważa za wiążącą – to po prostu wskazówka dla kredytobiorcy, jakiej odpowiedzi może się spodziewać od instytucji udzielającej kredyt. Banki mają swoje własne wzory liczenia wiarygodności petenta, choć są one oczywiście mniej więcej zbliżone do ocen w postaci gwiazdek czy punktów przyznawanych przez BIK.
Raporty on-line
3 bankowe platformy internetowe – iPKO, Inteligo oraz Meritum ICB, gwarantują możliwość otrzymania internetowego Raportu PLUS i Raportu PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej. Ich ceny w polskiej wersji językowej (jest dostępna także angielska) to kolejno 27 i 32 PLN. Raport będzie do dyspozycji klienta błyskawicznie, bo już po upływie kilku minut od jego zamówienia i opłacenia.
Informacja, a nie ostateczny werdykt
Na koniec pamiętajmy – informacja z BIK jest dla banku wskazówką (owszem -bardzo ważną), nie należy jednak traktować raportów jak wyroczni. Każdy bank ma swoje własne wzory scoringowe, „wyliczające” wiarygodność klienta, o polityce kredytowej już nie wspominając. Dlatego jeden bank zdecyduje się skredytować wydatek klienta legitymującego się 3 gwiazdkami od BIK, inny zatrzaśnie przed nim drzwi. Nic nie da zaś informacja o wzorowej spłacie poprzednich kredytów, jeśli aktualna zdolność kredytowa pozostawia zbyt wiele do życzenia.
Porównując zatem otrzymanie kredytu do schodów, pozytywna historia kredytowa to któryś z pierwszych, podstawowych stopni, które trzeba pokonać, aby wejść wyżej.
Mikołaj Fidziński
Comperia.pl