Od wielu lat polskie firmy chętnie zatrudniają na umowy cywilnoprawne, ponieważ jest to dla nich korzystne finansowo. W przypadku pracowników nie zawsze jest to pozytywne rozwiązanie, chociażby ze względu na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne. Sprawdźmy, których umów dotyczą te ubezpieczenia.
Umowa o dzieło
W przypadku umowy o dzieło ważny jest przede wszystkim rezultat wykonywanych przez zatrudnioną osobę prac. Dotyczą one wykonania dzieła określonego w umowie. Pod terminem: dzieło może kryć się wiele różnych efektów pracy, np. stworzenie programu komputerowego, napisanie książki lub artykułu, zrobienie zdjęć, ale również szkolenie lub budowa domu. Chodzi tutaj o rezultat.
Warto podkreślić, że do tego typu umowy nie stosuje się zapisów kodeksu pracy. Również zleceniodawca nie musi odprowadzać składek ani na ubezpieczenie zdrowotne, ani na ubezpieczenie społeczne. Wynagrodzenie zleceniobiorcy jest pomniejszane jedynie o wysokość podatku. W niektórych przypadkach można zastosować wyższe (50%) koszty uzyskania przychodu, gdy następuje przeniesienie praw autorskich.
Umowa o dzieło płatna jest ryczałtem albo na podstawie zestawienia płac. Przestaje obowiązywać po wykonaniu przedmiotu umowy, gdy ten zostanie przyjęty. Zleceniodawca wystawia wtedy rachunek. Nie obowiązuje tu wynagrodzenie minimalne.
Umowa-zlecenie
W przypadku umowy-zlecenia nacisk położony jest na wykonanie czynności, a nie na wykonanie dzieło. Przedmiotem umowy mogą być bardzo różne czynności, np. sprzątanie, ochrona obiektu, opieka na ogrodem itp. Ważne jest, by zlecenie było o charakterze doraźnym, co oznacza, że nie może być wykonywane w sposób stały. W przypadku tej umowy również nie obowiązuje kodeks pracy, zatem nie przysługuje ani urlop, ani dzień pracy w wymiarze 8 godzin. Ograniczeniem jest również to, że zleceniobiorca nie może jednocześnie posiadać ze zleceniodawcą umowy o pracę.
Umowa zlecenia może obowiązywać przez określony czas (od-do) lub zawierana jest na dany termin (np. na miesiąc). Można taką umowę rozwiązać z dnia na dzień. Niewykonanie umowy wiąże się z sankcjami określonymi przez kodeks cywilny. Od umowy zlecenia pobierany jest podatek oraz składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Kontrakt menedżerski
Kontrakt menedżerski zawierany jest nierzadko z kadrą zarządzającą przedsiębiorstw, a przedmiotem umowy jest właśnie zarządzanie firmą. Osoba związana taką umową ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną za wszystkie swoje decyzje, co oznacza, że może ponosić koszty odszkodowania, gdy udowodni mu się rażące błędy w kierowaniu przedsiębiorstwem.
W kontrakcie menedżerskim również nie mają zastosowania przepisy kodeksu pracy, ale oprócz podatku od wynagrodzenia, odprowadzane są składki do ZUS-u.