W ostatnim czasie znowu głośno zrobiło się o SKOK-ach - i to w negatywnym kontekście. Okazuje się jednak, że niewielu Polaków wie, jakie są najważniejsze różnice między SKOK-iem a bankiem.
Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, jakie dziś znamy, pojawiły się tak naprawdę dopiero w latach 90 ubiegłego wieku w Polsce. Banki mają zdecydowanie dłuższą tradycję, a w formie podobnej do obecnej funkcjonują od XVI wieku.
Akcyjny i spółdzielczy
Wbrew pozorom jest wiele różnic pomiędzy SKOK-ami a bankami. Te ostatnie to spółki akcyjne, które nierzadko działają na skalę globalną (także przez swoich zagranicznych właścicieli). Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe opierają się natomiast na działalności spółdzielczej, co oznacza, że kierują swoje produkty i usługi tylko do członków tych kas.
Obojętnie, czy chcemy wziąć kredyt, czy założyć konto, najpierw musimy zostać członkiem SKOK-u. Wiąże się to niestety z pewnymi kosztami i opłatami. Warto jednak zaznaczyć, że każda kasa ustala własny cennik. Największy ze SKOK-ów, Kasa Stefczyka, pobiera, na przykład, dość niskie opłaty. Za każdy z takich punktów, jak wpisowe, wkład członkowski, udział zapłacimy 1 zł. W banku nie ma tego typu wymogu. SOK-i nastawione są raczej na działalność lokalną, stąd funkcjonuje wiele kas z nazwami poszczególnych regionów lub miejscowości.
Podstawa prawna
Działalność SKOK-ów i banków regulują inne przepisy prawne. Przede wszystkim jest to Ustawa o SKOK i Prawo spółdzielcze, chociaż do działalności kas odnoszą się również niektóre zapisy Prawa bankowego oraz z Ustawy o kredycie konsumenckim. Banki natomiast funkcjonują przede wszystkim w oparciu o Prawo bankowe, chociaż także podlegają Ustawie o kredycie konsumenckim.
Zakres działania
SKOK-i w założeniu powinny być organizacjami non-profit, ale w rzeczywistości nie udzielają darmowych pożyczek i chętnie pobierają opłaty za różne produkty finansowe. Zakres ich działalności jest bardzo podobny do tego, co oferują banki. Bez problemu w każdej kasie zaciągniemy nie tylko pożyczkę, ale założymy konto osobiste, lokatę, wykupimy ubezpieczenie itd.
Organy nadzorujące
Jeszcze do niedawna banki i SKOK-i różniły kwestie nadzoru. Na tymi ostatnimi czuwała jedynie Kasa Krajowa, ale obecnie, podobnie jak banki, działalność kas podlega Komisji Nadzoru Finansowego. Zmieniło się również zabezpieczenie depozytów w SKOK-ach, które otrzymały ochronę Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, ze środków którego wypłacane są pieniądze klientom upadłych kas.