Kiedyś w sprawach spornych klienta z bankiem rozstrzygał sąd, teraz to zadanie także arbitra bankowego. Czy konsumenci korzystający z bankowych usług mogą czuć się dzięki temu bezpieczniej?
Bankowy Arbitraż Konsumencki jest instytucją, która pomaga rozstrzygać sporne kwestie finansowe pomiędzy bankiem a klientem. Kiedyś w sprawach spornych pomiędzy bankiem a klientem ten ostatni znajdował się na straconej pozycji, nawet jeżeli skierował sprawę do sądu. Banki dysponowały i nadal dysponują olbrzymimi środkami: pomocą prawną, ekspercką i rzeczoznawczą, by móc spokojnie niemal każdą sprawę w sądzie wygrać. Konsumenta mało kiedy stać na pokrycie kosztów obsługi prawnej, by móc konsekwentnie walczyć o swoje racje.
Jakimi sporami zajmuje się arbiter?
Sytuacja się zmieniła, kiedy w 2002 roku Związek Banków Polskich postanowił powołać do życia Bankowy Arbitraż Konsumencki w celu rozstrzygania spornych spraw pomiędzy bankiem a konsumentem. Aktualnie do Arbitrażu Bankowego należą wszystkie banki zrzeszone w Związku Banków Polskich, a także banki spółdzielcze, które nie są zrzeszone w ZBP. Arbiter bankowy nie ma wpływu na decyzje firm pozabankowych.
Jakich sporów arbiter nie rozstrzygnie?
Kiedy konsument powinien składać zażalenia na bank u arbitra bankowego? Odpowiedź brzmi: wtedy, kiedy nie pomagają reklamacje w bankach, a klient jest przekonany o swojej racji. Do arbitra bankowego można zwrócić się z każdą sprawą, jeżeli uważamy, że nasza interwencja ma uzasadnienie w faktach. Mogą to być sprawy związane z produktami i usługami bankowymi, ale tylko do kwoty 8 tysięcy złotych.
Trzeba wiedzieć, że arbiter bankowy nie rozstrzyga spraw związanych ze świadczeniami Skarbu Państwa (na przykład związanych z obligacjami), z książeczkami mieszkaniowymi oraz kredytami z dopłatami rządowymi.
Arbiter pomaga, ale nie za darmo
Aby arbiter rozpoczął swoje czynności, należy złożyć pisemny wniosek oraz ewentualnie inne wymagane dokumenty. Wraz z wnioskiem należy wnieść opłatę w wysokości 50 zł. Orzeczenie arbitra bankowego jest dla banku decyzją nieodwołalną, a przegrywający sprawę bank uiszcza wszystkie koszty postępowania arbitrażowego. Pamiętać należy, że konsument może w każdej chwili wycofać swój wniosek złożony u arbitra. Wówczas cała sprawa zostaje umorzona. Jednocześnie decyzja arbitra bankowego nie jest wiążąca dla konsumenta, który może rozstrzygniętą na jego niekorzyść sprawę skierować do sądu.
Banki coraz częściej pozywane są do sądu. Coraz częściej są to pozwy zbiorowe. Mimo iż istnieje instytucja Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego, klienci banków nie do końca jej wierzą, dlatego tak wiele spraw kierowanych jest bezpośrednio do sądu. Należy mieć jednak świadomość, że w pierwszej kolejności lepiej zaskarżyć bank do arbitra.