Do podstawowych form zabezpieczenia kredytu banki najczęściej wykorzystują tzw. akcesoryjne prawa rzeczowe. Oprócz standardowego zastawu, zastawu rejestrowego czy hipoteki coraz częściej stosowane są jednak także inne formy zabezpieczenia-weksle. Czy trzeba bać się weksla? Z czym wiąże się jego wystawienie?
W przypadku kredytów gotówkowych standardowym zabezpieczeniem interesu banku jest zwykle poręczenie. Jeżeli chodzi o kredyty samochodowe, to w zalezności od sytuacji stosowane są trzy rozwiązania – zastaw zwykły, zastaw rejestrowy bądź tzw. przewłaszczenie na zabezpieczenie. Wreszcie, w sytuacji zaciągania kredytu mieszkaniowego, kluczowym sposobem zapewnienia bankowi gwarancji spłaty zobowiązania jest tzw. hipoteka.
Niemniej jednak, oprócz wymienonych powyżej standardowych zabezpieczeń, banki coraz częściej decydują się na skorzystanie także z innej gałęzi prawa niż bankowe bądź cywilne. W rezultacie rosnącej popularności prawa wekslowego do katalogu możliwych zabezpieczeń wkracza zatem także weksel.
Weksel – charakterystyka i sposoby wykorzystania
Weksel jest jednym z podstawowych instrumentów finansowych mających służyć zabezpieczeniu udzielonego kredytu. W odróżnieniu od innych form gwarancji takich jak zastaw bądź hipoteka jego ważność nie jest uzależniona od tzw. stosunku podstawowego. Jego ważność, określana także jako bezwzględna wymagalność, jest aktualna nawet w przypadku wygaśnięcia zobowiązania, które pierwotnie dany instrument miał gwarantować.
Jeżeli kredyt na zakup nieruchomości będzie zatem zabezpieczony weslem, to nawet po jego spłacie bank w świetle prawa będzie miał teoretyczną możliwość dochodzenia realizacji sumy nim zabezpieczonej, bądź jego odsprzedaży. Warto pamiętać o tym fakcie. Jedynie „podarcie” weksla gwarantuje jego przedawnienie.
Oprócz podstawowej funkcji weksla - zabezpieczenia kredytu, głównie inwestycyjnego, są one powszechnie stosowane także w innych sytuacjach. Można je wykorzystać zarówno jako formę płatności jak i refinansowania. Posiadany weksel w każdym momencie można również zarealizować w banku.
Weksel – czy należy się go bać?
Ogólnie rzecz ujmując weksle są bardzo przydatną i funkcjonalną formą obrotu pozagotówkowego. W praktyce, aby bezpiecznie korzystać z weksla, należy dokładnie zapoznać się co najmniej z podstawami prawa wekslowego. Najważniejszą kwestią, na którą należy zwrócić uwagę są rodzaje klauzul obowiązujących w zakresie wystawiania bądź realizacji weksla.
Do pierwszej kategorii zaliczyć należy przede wszystkim klauzule, których wprowadzenie do umowy wekslowej powoduje skutki w zakresie materialnego prawa prywatnego. Jedne z nich, takie jak zastrzeżenie warunku przy zapłacie sumy wekslowej powodują bezwzględną nieważność weksla. Wprowadzenie innych skutkuje natomiast umocnieniem bądź zmianą zobowiązania z mocy prawa. Np. klauzula domicylu upoważnia wystawcę weksla do ustanowienia osoby odpowiadającej za spłatę weksla. Najczęściej jako domicyl ustanawiany jest bank – na jego konto następuje zatem płatność zobowiązania zabezpieczonego wekslem.
Godną uwagi jest także kwestia dotycząca tzw. weksla in blanco. W praktyce jest to jedna z najpopularniejszych form weksli, stosowana przeważnie w obrocie bankowym. Jego charakterystyczną cechą jest brak jednego z podstawowych elementów weksla. Przeważnie dotyczy to sumy wekslowej, która uzupełaniana jest w momencie ustalenia końcowej wartości zobowiązania. Do jego ważności niezbędne jest jednak istnienie tzw. deklaracji wekslowej, która określa sposób oraz warunki uzupełnienia brakujących elementów.
Podsumowując, korzystanie z weksla jest bezpieczne, pod warunkiem znajomości choćby podstaw stosownych reguł prawnych. Nie należy się go zatem bać. Przy zawieraniu umów o charakterze obowiązująco – rozporządzających zawsze obowiązuje jednak generalna zasada. Przed podpisaniem jakiegokolwiek dokumentu należy dokładnie zapoznać się z jego treścią.
Comperia.pl