Zaciągając kredyt, szczególnie hipoteczny, warto zwrócić uwagę na sposób spłacania rat. Często mamy do wyboru regulowanie kredytu w ratach malejących lub równych. Ile kosztują te raty i które są bardziej korzystne?
Wiele osób, nie zastanawiając się długo, decyduje się na wybór rat równych, kierując się ich niezmiennością co miesiąc. Czy jednak rzeczywiście jest to trafny wybór? Być może nie zawsze zdajemy sobie sprawy z różnicy pomiędzy rodzajami rat.
Raty równe a malejące
Raty równe (annuitetowe) to w teorii co miesiąc ta sama kwota do spłacenia. Pamiętajmy jednak, że w praktyce w przypadku zmiany stawki WIBOR zmieni się również wysokość raty, zależnej od stałej marży i zmiennej stopy bazowej, o ile posiadamy kredyt ze zmiennym oprocentowaniem.
Każda rata oprocentowanego kredytu składa się tak naprawdę z dwóch części: kapitałowej i odsetkowej. W przypadku rat równych na początku spłacamy niewiele kapitału, ale dużo odsetek, potem zmieniają się te proporcje i rośnie część kapitałowa, a spada odsetkowa.
W przypadku raty malejącej, jak sama nazwa wskazuje, z każdą ratą miesięczne obciążenie jest coraz mniejsze. W tym przypadku jednak część kapitałowa jest stała, a redukowana jest część odsetkowa. Wynika to z faktu, że co miesiąc o tę samą wartość zmniejsza się kapitał do spłaty.
Który sposób spłacania tańszy?
Jak prezentują się koszty rat równych, a jak malejących, najlepiej sprawdzić na konkretnym przykładzie. Przyjmijmy, że pożyczamy 300 tys. zł na 30 lat (czyli 360 rat), a oprocentowanie kredytu wynosi 4,2%.
| Rodzaj rat | Wysokość raty | Suma odsetek | Całkowita kwota do zapłaty (kapitał+odsetki) |
|---|---|---|---|
| Równe | 1467,05 zł (wszystkie raty) | 229 184,89 zł | 528 138,55 zł |
| Malejące | 1886,25 zł (pierwsza rata) | 190 575 zł | 490 575 zł |
Wysokość rat wyniesie 1467,05 zł, a odsetki w łącznej wysokości sięgną 229 184,89 zł. Po 30 latach oddamy w sumie z kapitałem 528 138,55 zł. W przypadku rat malejących pierwsza rata wyniesie1886,25 zł, co wygeneruje odsetki w łącznej kwocie 190 575 zł. Całkowita kwota do zapłaty osiągnie wartość 490 575 zł.
Jeśli wybierzemy raty malejące, zapłacimy o 38 609,89 zł odsetek mniej. To całkiem spora suma, a którą można kupić całkiem nowe auto ze średniej półki! Taka kwota byłaby też jak znalazł, gdy przyjdzie nam wyremontować kupioną wiele lat temu nieruchomość.
Które raty wybrać?
Z powyższego przykładu wydawać by się mogło, że odpowiedź na pytanie, który rodzaj rat będzie korzystniejszy, jest oczywista - raty malejące, ale sprawa nie jest taka prosta. Przede wszystkim należy odpowiedzieć sobie na pytanie, czy stać nas na spłacanie wyższych rat w początkowym okresie. Jeśli tak i mamy odpowiednią zdolność kredytową, warto wybrać raty malejące. Warto się zdecydować na te raty również, gdy mamy długi okres kredytowania i przy wyższym oprocentowaniu kredytu. Czasami jednak wysokość rat w początkowym okresie może być poważną przeszkodą, a wtedy pozostaje droższy kredyt z ratami równymi.