Drastyczna zmiana kursu franka, jaka nastąpiła w ostatnim czasie, skłania ku pytaniom o mechanizmy rządzące zmianami kursów walut. Z czego wynika sytuacja, w której dana waluta jest jednego dnia droższa lub tańsza niż jeszcze dzień wcześniej?
Dla kredytobiorców, eksporterów i importerów kurs walut jest szczególne istotny. Codziennie w jakiś sposób na nim tracą lub zyskują, w zależności od tego, jak się kształtuje. Zmiany kursów walut dotyczą jednak tak naprawdę pośrednio nas wszystkich.
Waluta jako towar
Waluty są towarem, który podlega wymianie i wycenie. Wyceną tą jest właśnie kurs – oznacza on cenę, po której walutę możemy kupić bądź sprzedać.
Wymiana walut odbywa się codziennie. Banki kupują obce waluty, aby móc kupić zagraniczne obligacje skarbowe, pracodawcy inwestujący za granicą muszą wymienić pieniądze, aby zapłacić swoim pracownikom, takie przykłady można mnożyć. Wszelkie drobne transakcje oparte na wymianie walut kształtują popyt i podaż danej waluty jako towaru, a co za tym idzie - jej cenę.
Spekulacje
Ogromny wpływ na kształtowanie się kursów walut mają spekulanci, którzy wymieniają walutę, przewidując różne zdarzenia, które będą miały miejsce na rynku. W ten sposób próbują zarobić na wahaniach kursów walut.
Największymi spekulantami są fundusze inwestycyjne i banki, które zawierają na rynku wymiany walut około 3/4 transakcji. Z tego powodu spekulanci mają ogromny wpływ na cenę pieniądza na rynku międzynarodowym.
Inne czynniki
Nie tylko popyt i podaż mają wpływ na kurs danej waluty. Ważne są również wskaźniki makroekonomiczne, inflacja, ogólny stan gospodarki, a także wysokości stóp procentowych obowiązujących w danych krajach. I tak na przykład w momencie, gdy stopy procentowe w Polsce wzrosną, euro tanieje. Im wyższe stopy, tym waluta atrakcyjniejsza i opłacalne staje się inwestowanie w nią. W przeciwnym wypadku, jeśli stopy w Polsce są obniżane, euro drożeje.
Kto decyduje
W Polsce jednym z zadań Narodowego Banku Polskiego jest kształtowanie kursu waluty krajowej, jak również regulacja podaży i popytu pieniądza. NBP poprzez stabilizację cen, kontrolę tempa inflacji i ilości pieniędzy w gospodarce wpływa na siłę złotówki. Przez związki między kursem walutowym a inflacją polityka pieniężna jest koordynowana z polityką kursu walutowego, która jest istotnym elementem polityki ekonomicznej państwa, wpływając na kształt i kondycję gospodarki państwa.
Odpowiedź na pytanie, jak ustalane są kursy walut, nie jest prosta, ponieważ wpływ na kursy ma wiele czynników, takich jak: inflacja, stan gospodarki oraz stopy procentowe, istotna jest także polityka pieniężna, za którą odpowiadają w kraju odpowiednie instytucje.