Dzięki księdze wieczystej danego mieszkania czy domu możemy w prosty sposób dowiedzieć potrzebnych nam informacji o stanie prawnym nieruchomości i zbadać uczciwość jej sprzedawcy.
Zakup jakiejkolwiek nieruchomości powinniśmy poprzedzić dokładnym przejrzeniem jej dokumentacji. Najistotniejszą kwestią są zapisy z księgi wieczystej (KW). Możemy się z nich dowiedzieć wszystkiego na temat stanu prawnego nieruchomości i zweryfikować uczciwość sprzedawcy.
Poszczególne działy KW zawierają informacje różnego typu:
Dział I
Dział I składa się z dwóch części:
- Dział I-O - oznaczenie nieruchomości. Zawiera informacje, które pozwalają zidentyfikować nieruchomość. Tutaj znajdziemy wiadomości na temat metrażu, położenia nieruchomości i sposobu, w jaki jest wykorzystywana.
- Dział I-Sp - spis praw związanych z własnością. W tym miejscu znajdziemy informacje na temat ewentualnych służebności gruntu, udziału w nieruchomości wspólnej, użytkowania wieczystego nieruchomości wraz z datą końcową takiego stanu rzeczy. Jeżeli nieruchomość jest użytkowana na zasadzie spółdzielczego prawa własności, w tym dziale znajdziemy nazwę właściwej spółdzielni mieszkaniowej.
Dział II Własność
W dziale drugim KW znajdziemy dane aktualnego właściciela nieruchomości lub użytkownika wieczystego gruntu. Jeżeli dana nieruchomość ma kilku właścicieli, w tym dziale znajdują się informacje na ten temat.
Dział III Prawa, roszczenia i ograniczenia
W trzecim dziale KW podane są wszystkie ograniczenia i roszczenia względem nieruchomości. Mogą to być na przykład: służebność osobista i gruntowa, wszczęcie egzekucji, postępowanie wywłaszczające.
Dział IV Hipoteka
Czwarty i zarazem ostatni dział księgi wieczystej zawiera wpisy hipoteczne, które stanowią zabezpieczenie dla udzielonych kredytów właścicielowi nieruchomości. Znajdziemy tu informacje o wysokości zaciągniętych kredytów, kwoty, rodzaj hipoteki oraz dane wierzyciela.
Zmiany w księgach wieczystych są możliwe do wykonania za pośrednictwem sądu. Wszystkie składane wnioski mają charakter jawny, można w każdej chwili podejrzeć, czy stan prawny ujawniony w księdze nie ulegnie zmianie na skutek złożonego wniosku.
Wgląd do KW powinien być pierwszym krokiem przy rozważaniu zakupu nieruchomości. Jej stan warto sprawdzić ponownie tuż przed podpisaniem umowy ze sprzedawcą. Odpis z księgi wieczystej jest wymagany w banku przy zaciąganiu kredytu hipotecznego. Obecnie jest możliwe również sprawdzenie księgi przez Internet.